Bij zelfvarende boten bepaalt AI de koers

Een boot met artificiële intelligentie aan het roer? Die maritieme innovatie staat bij onderzoeksgroep IDLab (Universiteit Antwerpen) in de steigers. De wetenschappers testen hun proefmodel op de vijver van de Antwerp Maritime Academy. Maar ook een digitale vaarsimulator van de Antwerpse haven helpt de AI-gestuurde modellen verder te verfijnen.

De autonome vaartuigen bewegen zich voort over het water zonder tegen obstakels te botsen. Dat is mogelijk dankzij de LiDAR-sensoren waarmee de bootjes zijn uitgerust. “Bij die techniek worden laserpulsen uitgestuurd om de afstand tot een bepaald object of oppervlak te bepalen”, vertelt dr. Ali Anwar, onderzoeker bij het IDLab. “Zo geven we bootjes eigenlijk dieptezicht, waardoor ze nergens tegenaan botsen. Daarnaast hebben we ook RGBD-camera’s bevestigd. Die technologie kan kleuren van elkaar onderscheiden en zo nauwkeuriger voorwerpen in de omgeving detecteren.”

In een eerste fase van het project gebruiken de wetenschappers de vijver van de Antwerp Maritime Academy als testomgeving. Studenten van de Karel de Grote-Hogeschool werken mee. Tijdens het varen verzamelt de meetapparatuur constant gegevens. Met die data gaat artificiële intelligentie dan vervolgens aan de slag om een veilige koers te (leren) varen.

Trotseren binnen de kortste keren alleen nog schepen zonder kapitein onze (binnen)wateren? De eerste autonome schepen varen al rond, maar volgens Anwar ligt het toch niet zo eenvoudig. “Artificiële intelligentie is enorm goed in bijleren, maar de realiteit is grillig. Zeker op zee. Je kan AI onmogelijk op élk mogelijk scenario voorbereiden. Het weer, andere vaartuigen of ronddrijvende objecten zijn bovendien niet de enige variabelen die een invloed kunnen hebben. Ook het schip zelf zal telkens anders reageren in dezelfde situatie. Hoe zwaar is de vracht die je vervoert? Is je schip nagelnieuw of aan vervanging toe? Al die factoren spelen mee bij een beslissing op het water.”